Phát triển, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên bảo đảm các điều kiện cơ bản để thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 tại trường THPT Ngô Quyền
Đại hội XIII của Đảng nhấn mạnh: Tạo đột phá trong đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Tiếp tục đổi mới đồng bộ mục tiêu, nội dung, chương trình, phương thức, phương pháp giáo dục và đào tạo theo hướng hiện đại, hội nhập quốc tế, phát triển con người toàn diện, đáp ứng những yêu cầu mới của phát triển kinh tế - xã hội, khoa học và công nghệ, thích ứng với cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Chú trọng hơn giáo dục đạo đức, năng lực sáng tạo và các giá trị cốt lõi, nhất là giáo dục tinh thần yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc; khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Gắn giáo dục tri thức, đạo đức, thẩm mỹ, kỹ năng sống với giáo dục thể chất, nâng cao tầm vóc con người Việt Nam.. Đại hội XIII khẳng định giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục là khâu then chốt có tính quyết định để thực hiện mục tiêu phát triển giáo dục.
Trong những năm qua, đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý (CBQL) của trường THPT Ngô Quyền đã có sự ổn định nhất định về số lượng và cơ cấu theo vị trí việc làm, phù hợp theo các môn giảng dạy; có năng lực, tâm huyết, yêu nghề, có độ tuổi thuận lợi cho công tác bồi dưỡng, phát triển và nâng cao chất lượng chuyên môn đáp ứng yêu cầu đổi mới sách giáo khoa và thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới. Chất lượng tay nghề cơ bản đạt mức Khá, Tốt; 100% đội ngũ đã đạt chuẩn, tỉ lệ giáo viên có trình độ chuyên môn trên chuẩn đang từng bước tăng dần. Các tổ chuyên môn thực hiện tốt việc đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, kiểm tra đánh giá học sinh và các hoạt động giáo dục khác phát triển năng lực cho học sinh, tiếp cận tốt với chương trình giáo dục phổ thông mới. Với chất lượng học sinh đầu vào không cao nhưng chất lượng giáo dục đại trà và mũi nhọn của Nhà trường không ngừng được cải thiện.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, vẫn còn tồn tại một số những hạn chế sau: Đội ngũ chưa đủ tỉ lệ 2,25 giáo viên/lớp theo yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông 2018; năng lực giảng dạy của đội ngũ giáo viên chưa đồng đều, một bộ phận nhỏ giáo viên thiếu động lực tự học và đổi mới để bắt kịp yêu cầu về đổi mới chương trình, phương pháp giáo dục, ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học. Tỉ lệ cán bộ, giáo viên có trình độ lý luận chính trị trung cấp còn thấp. Chỉ có 4/52 đồng chí có trình độ trung cấp lý luận chính trị (7.7%); Nhà trường chưa có giáo viên Công nghệ, Mĩ thuật và Âm nhạc để đáp ứng yêu cầu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Để triển khai hiệu quả chương trình, sách giáo khoa theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đòi hỏi Nhà trường phải thực hiện một số những nhiệm vụ và biện pháp sau:
* Xây dựng đội ngũ CBQL, giáo viên cốt cán đủ phẩm chất, năng lực nghề nghiệp đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.
- Cơ cấu lại đội ngũ CBQL, giáo viên, nhân viên, rà soát, đề xuất sắp xếp và bố trí đủ số lượng giáo viên bảo đảm quy định về khung vị trí việc làm và định mức số lượng người; quy định về tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp của giáo viên; có kế hoạch thỉnh giảng các giáo viên Âm nhạc, Mĩ thuật để đáp ứng yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông 2018.
- Tiếp tục xây dựng, bồi dưỡng CBQL Nhà trường chủ động trong việc lập kế hoạch phát triển, chỉ đạo tổ chức, triển khai kế hoạch; nắm vững các quy định về quản lý và sử dụng các nguồn tài chính, thực hiện nghiêm túc quy chế công khai, thực hiện quy chế dân chủ trong đơn vị, có các giải pháp đột phá và huy động được sức mạnh tập thể thực hiện các giải pháp đó để tạo được điểm nhấn trong hoạt động của nhà trường cả bề rộng và chiều sâu.
- Quy hoạch, đào tạo và bồi dưỡng cán bộ giáo viên theo hướng sử dụng tốt và phát huy nội lực đội ngũ hiện có, đáp ứng được yêu cầu của công việc. Lập kế hoạch tiếp nhận và tuyển dụng giáo viên và nhân viên theo yêu cầu về cơ cấu và chất lượng.
- Chú trọng bố trí, đề bạt, bổ nhiệm cán bộ có trình độ, kinh nghiệm làm công tác quản lý các tổ chuyên môn, các tổ chức chính trị, xã hội. Xây dựng đội ngũ giáo viên cốt cán đủ về số lượng, đảm bảo phẩm chất, uy tín, tâm huyết, trách nhiệm, có năng lực, am hiểu về các chủ trương của ngành, pháp luật, có bản lĩnh chính trị vững vàng, ngang tầm nhiệm vụ; xây dựng sự liên kết, hợp tác giữa đội ngũ này với đội ngũ giáo viên cốt cán của các trường THPT trên địa bàn tỉnh và thành phố.
- Nâng cao bản lĩnh chính trị, đạo đức nhà giáo; đẩy mạnh hoạt động tự đào tạo, bồi dưỡng và nghiên cứu khoa học, học tập suốt đời của giáo viên, coi việc tự học, tự đào tạo bồi dưỡng là giải pháp cốt lõi trong công tác xây dựng đội ngũ. Thực hiện có hiệu quả cuộc vận động "Mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo".
- Cử CBQL, cán bộ nguồn theo học các lớp bồi dưỡng lí luận chính trị, nghiệp vụ quản lý. Tạo các điều kiện thuận lợi cho giáo viên, nhân viên theo học các lớp bồi dưỡng và nâng cao trình độ đạt kết quả cao nhất.
- Tăng cường công tác kiểm tra đánh giá giáo viên, nhân viên và chất lượng hoạt động của cán bộ giáo viên, nhân viên thông qua các tiêu chí về hiệu quả, đóng góp cụ thể của cán bộ giáo viên, nhân viên đối với sự phát triển của Nhà trường. Trên cơ sở đó sẽ đề bạt, khen thưởng xứng đáng đối với những cán bộ giáo viên, nhân viên có thành tích xuất sắc, qua đó tạo môi trường làm việc năng động, thi đua lành mạnh, đề cao tinh thần hợp tác và chia sẻ với những điều kiện làm việc tốt nhất để mỗi cán bộ giáo viên, nhân viên đều tự hào, muốn cống hiến và gắn kết với Nhà trường.
* Bồi dưỡng phát triển năng lực nghề nghiệp của đội ngũ CBQL, giáo viên, nhân viên đáp ứng Chương trình GDPT 2018
- Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cho CBQL, giáo viên, nhân viên đáp ứng Chương trình GDPT 2018 theo các phương pháp linh hoạt khác nhau theo chỉ đạo của ngành và phù hợp với điều kiện thực tế của Trường.
- Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên bằng nhiều biện pháp: học trực tuyến, dự các lớp tập huấn, bồi dưỡng hè, tham gia sinh hoạt chuyên môn cụm. mời giảng viên về bồi dưỡng cho giáo viên; Tổ chức tham quan học tập, dự giờ đồng nghiệp, các đơn vị trường bạn trong và ngoài thành phố. Tổ chức và tham gia hội thi giáo viên dạy giỏi các cấp, hoạt động trải nghiệm.
- Thực hiện tốt nề nếp sinh hoạt chuyên môn hàng tuần, hàng tháng để đảm bảo đồng hành, hỗ trợ thường xuyên đối với các giáo viên thực hiện Chương trình GDPT 2018, thực hiện sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học ở tất cả các tổ chuyên môn.
- Hình thành cộng đồng học tập trong nhà trường cùng thực hiện chương trình sách giáo khoa lớp 10 năm học 2022-2023, lấy kinh nghiệm để triển khai các lớp tiếp theo thông qua các hoạt động như: tổ chức sinh hoạt chuyên môn, tổ chức dạy học và các hoạt động giáo dục về đổi mới dạy học theo tiếp cận năng lực, về phương pháp và công cụ kiểm tra đánh giá năng lực người học;
- Tạo điều kiện cho giáo viên tham gia hoặc tổ chức các lớp tuận huấn năng lực tư vấn và hỗ trợ học sinh trong hoạt động giáo dục và dạy học, năng lực xây dựng văn hóa nhà trường phổ thông, năng lực xây dựng và thực hiện trường học an toàn, phòng chống bạo lực học đường và năng lực phối hợp giữa Nhà trường với gia đình và xã hội để giáo dục đạo đức cho học sinh.
- Động viên, khuyến khích, tạo các điều kiện thuận lợi cho giáo viên học tập, nâng cao trình độ lý luận chính trị, trình độ chuyên môn, năng lực sử dụng ngoại ngữ và ứng dụng Công nghệ thông tin của đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và chuyển đổi số.
* Bồi dưỡng và rèn luyện đạo đức, phong cách, trách nhiệm nhà giáo cho CBQL, giáo viên, nhân viên.
- Tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức để mỗi nhà giáo phải luôn có nhận thức đúng đắn, sâu sắc về vị trí của nghề sư phạm, trọng trách cao cả của mình trong xã hội. Từ đó mỗi nhà giáo tích cực thực hiện những việc sau đây:
+ Tích cực tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức, tác phong, lối sống để mỗi giáo viên, nhân viên và cán bộ quản lý thực sự là những tấm gương sáng về nhân cách, đạo đức cho học sinh noi theo; Sống và làm việc theo pháp luật của Nhà nước và quy định về đạo đức nhà giáo của Bộ GDĐT, thực hiện tốt cuộc vận động “Mỗi thầy cô giáo là tấm gương về đạo đức và tự học”; Thường xuyên cụ thể hóa việc thực hiện “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.
+ Giữ gìn tình đoàn kết, thống nhất trong tập thể sư phạm, biết lắng nghe, sẵn sàng học hỏi và cầu tiến. Nêu cao tính nguyên tắc, tính kỷ luật, tính sư phạm các hoạt động giáo dục trong nhà trường; luôn thể hiện sự chuẩn mực, tính sư phạm trong tác phong, lối sống, xử lý khéo tình huống trong các mối quan hệ với đồng nghiệp, với CMHS, với công việc, nhất là đối với học sinh.
+ Coi trọng việc đổi mới, khát vọng vươn lên, hoàn thiện văn hóa sư phạm, chủ động tự học để có hiểu biết sâu rộng về chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng sư phạm, luôn ý thức chấp hành tốt nhiệm vụ trong quản lý, giảng dạy và giáo dục học sinh.
* Bồi dưỡng công tác giáo viên chủ nhiệm và công tác tư vấn tâm lý trong nhà trường.
- Chọn cử các giáo viên có năng lực chuyên môn vững vàng, có kinh nghiệm giảng dạy, quản lý học sinh và năng lực tổ chức thực hiện các hoạt động trải nghiệm, đồng thời đã được cấp chứng chỉ bồi dưỡng về Chương trình giáo dục phổ thông 2018 để phân công chủ nhiệm lớp 10 năm học 2022-2023.
- Nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên được phân công chủ nhiệm về vị trí, vai trò của người giáo viên chủ nhiệm trong quá trình “phát triển trí tuệ, thể chất, hình thành phẩm chất năng lực công dân, phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu, định hướng nghề nghiệp cho học sinh”.
- Tổ chức giao ban hàng tuần trước giờ sinh hoạt giữa BGH, GVCN, Đoàn thanh niên để phổ biến trao đổi, phổ biến thông báo các kế hoạch hoạt động của nhà trường tới GVCN, qua đội ngũ này thông báo đến học sinh. Tổ chức hội thảo với nội dung trao đổi kinh nghiệm của GVCN trong việc tổ chức sự phát triển cho học sinh lứa tuổi THPT, tháo gỡ các tình huống “xung đột trong các nhóm học sinh; định hướng dư luận tập thể học sinh và tư vấn tâm lý cho học sinh.
- Lấy ý kiến đánh giá về công tác phối hợp giữa giáo viên và các lực lượng khác trong việc quản lý giáo dục học sinh qua phiếu khảo sát giáo viên, nhân viên và học sinh nhà trường cuối năm học.
- Tổ chức các lớp tập huấn cho đội ngũ giáo viên chủ nhiệm, cán bộ phụ trách các đoàn thể, các thành viên trong Tổ tư vấn tâm lý về các kĩ năng, năng lực quản lý, giáo dục học sinh; năng lực xây dựng kế hoạch giáo dục học sinh; năng lực tìm hiểu về đối tượng học sinh; năng lực tổ chức các hoạt động giáo dục; năng lực xây dựng tập thể lớp; năng lực giải quyết các tình huống giáo dục; năng lực tư vấn, giúp đỡ học sinh cá biệt; năng lực đánh giá kết quả tu dưỡng, rèn luyện của học sinh.
Để nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo, đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông mới và quy mô phát triển của nhà trường trong thời gian tới, Nhà trường cần phải thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ và giải pháp nêu trên nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ giáo dục trong tình hình mới, góp phần thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, thực hiện có hiệu quả Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Tác giả: Đặng Thị Thu Minh - Hiệu trưởng nhà trường